فشار خون پایین یکی از مشکلاتی است که اکثر ما آن را تجربه کرده‌ایم. بخصوص در زمان‌هایی که استرس داریم و یا تحت فشار روانی قرار می‌گیریم با مشکل افت فشار روبرو می‌شویم. اما فشار خون پایین تنها این دسته از افراد نیست بلکه به عنوان نوعی بیماری، بسیاری از افراد با آن درگیر هستند.
فشار خون پایین با رژیم غذایی مخصوص قابل درمان است. سطح فشار خون در هر فردی متفاوت است اما حد نرمال آن معمولا بین 90/60 تا 120/80 میلی‌متر جیوه است و فشار خون خارج از این محدوده، «فشار خون پایین» یا «فشار خون بالا» محسوب می‌شود. فشار خون تحت تاثیر عوامل زیر است:
- سن
- شرایط عمومی بدن
- تاریخچه پزشکی
اگر فشار خون شما زیر 90/60 میلی‌متر جیوه باشد معمولا یک یا چند مورد از علائم زیر را هم خواهید داشت:
- تاری دید
- مشکل در تمرکز و گیج شدن
- غش کردن
- ضعف
- حالت تهوع و استفراغ
در صورتی‌که علاوه بر علائم بالا موارد زیر را هم در خود احساس کردید حتما سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- نبض بالا
- مشکل در نفس کشیدن
- احساس سرما و کبودی پوست
همچنین بخوانید: فشار خون بالا چیست؟ 13 ماده غذایی که باعث کاهش فشار خون می شوند
علائم ذکر شده در بالا می‌تواند نشانه شوک باشد و باید سریع به پزشک مراجعه شود. فشار خون پایین دلایل مختلفی دارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر ناگهانی در موقعیت
- کم‌خونی
- اختلالات سیستم عصبی بدن
- کمبود آب در بدن
- رژیم غذایی نادرست
- حجم زیاد یک وعده غذایی
- اختلالات مربوط به غدد
- حساسیت
- حمله قلبی
- قند خون پایین
- داروهای خاص
- بارداری
- عفونت
- تیروئید
- ورزش‌های سنگین
- بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون
چگونه با رژیم‌غذایی مناسب فشار خون پایین را درمان کنیم؟
خوردن انواع خاصی از غذاها می‌تواند به افزایش سطح فشار خون افرادی که دچار افت فشار خون هستند کمک کند. اگر دچار این بیماری هستید باید به صورت مداوم و مرتب فشار خون خود را کنترل کرده و علت افت ناگهانی آن را متوجه شوید. به‌صورت کلی رعایت و مصرف موارد زیر بع کنترل سطح فشار خون و افزایش آن کمک خواهد کرد:
مایعات بیشتری مصرف کنید
کمبود آب در بدن، حجم خون را در بدن کاهش داده و در نتیجه باعث کاهش فشار خون خواهد شد. هنگامی که ورزش می‌کنید به دلیل اینکه بدن شما تحرک و فعالیت بیشتری دارد، باید مایعات بیشتری مصرف کنید. سعی کنید بین هر زمان استراحت در مدتی که حرکات ورزشی انجام می‌دهید حتما آب و مایعات بنوشید.
از نوشیدن آب ولرم نیز غافل نشوید، چرا که فواید نوشیدن آب گرم بسیار زیاد است و کمک فراوانی به سلامتی و حفظ تندرستی بدن می‌کند.
همچنین بخوانید: تغذیه سالم چیست؟ 8 نکته برای داشتن یک تغذیه سالم
غذاهای سرشار از ویتامین میل کنید
- کمبود ویتامین B12 می‌تواند منجر به نوع خاصی از کم‌خونی شود که در نتیجه منجر به کاهش فشار خون و ایجاد خستگی در بدن خواهد شد. تخم مرغ ، غلات غنی شده ، گوشت دام و پرندگان و مخمرهای مغذی غذاهای سرشار از ویتامین B12 هستند.
- مواد غذایی حاوی ویتامین B9 یا فولات می‌توانند به درمان کم‌خونی کمک کند. مارچوبه، لوبیا، عدس، مرکبات، سبزیجات برگ دار، تخم مرغ و جگر ز جمله مواد غذایی سرشار از اسید فولیک هستند.
- نمک. خوردن غذاهای شور فشار خون را افزایش می‌دهد. غذاهای کنسروی، ماهی دودی، پنیرها شور، ترشی‌جات و زیتون از جمله مواد غذایی هستند که موجب افزایش فشار خون می‌شوند.
- کافئین قهوه و چای کافئین‌دار نیز می‌تواند موجب افزایش فشار خون شود. کافئین با تحریک سیستم قلبی و عروقی و افزایش ضربان قلب، فشار خون را به‌طور موقت افزایش می‌دهد.
نکاتی برای جلوگیری از کاهش فشار خون
اگر دچار افت فشار خون هستید حتما نیاز دارید تا با یک پزشک متخصص تغذیه مشورت کرده تا لیست غذاهای مجاز را به شما بدهند. البته روش‌هایی برای درمان خانگی افت فشار خون وجود دارد که می‌توانید آنها را انجام دهید. از جمله این نکات، مصرف غذاهایی هستند که بالاتر به آنها اشاره کردیم.
اگر مشکوک به کم‌خونی هستید حتما به پزشک معالج خود مراجعه کنید تا آزمایشات دقیقی را برای شما تجویز کند تا با انجام آنها از میزان کم‌خونی خود آگاه شده و بهترین راه درمان را در پیش بگیرید.
چند تغییر در رژیم غذایی نیز می‌تواند به جلوگیری از کاهش فشار خون کمک کرده و موجب افزایش فشار خون شود:
- وعده‌های غذایی کوچک میل کنید. وعده‌های غذایی حجیم و بزرگ در برخی مواقع موجب افت چشمگیر سطح فشار خون می‌شود چراکه بدن شما برای هضم وعده‌های حجیم غذایی کمی سخت‌تر عمل می‌کند.
- آب بیشتری بنوشید. کم‌آبی باعث کاهش فشار خون می‌شود.
علاوه بر تغییر رژیم غذایی، ایجاد تغییرات کوچک در شیوه زندگی نیز موجب افزایش فشار خون خواهد شد. از جمله این تغییرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اگر در بیرون از منزل و در گرمای شدید، ورزش می‌کنید، هر ند دقیقه یک استراحت کوتاه به بدن خود داده و حتما مایعات بنوشید.
- در مکان‌هایی مانند سونا، دوش آب گرم و سونای بخار، مدت زمان کمتری را سپری کنید چراکه این گرما و حرارت باعث کمبود آب بدن خواهد شد.
- به آرامی از جای خود بلند شده و وضعیت خود را تغییر دهید. از عجله در برخاستن پرهیز کنید.
- از ساعات خواب طولانی و استراحت‌های طولانی دوری کنید.
- پوشیدن جوراب و شلوار تنگ به گردش خون از پاها به سمت بالای بدن کمک می‌کند.
همچنین بخوانید: تغذیه بارداری ؛ چه غذاهایی مناسب دوران بارداری هستند؟
فشار خون پایین و بارداری
- کاهش فشار خون در 24 هفته اول بارداری امری شایع است. سیستم گردش خون شما شروع به گسترش کرده و تغییرات هورمونی باعث نازک شدن رگ‌های خونی شما می‌شود.
- اگر در دوران بارداری با علائم کم‌خونی روبرو شدید حتما با پزشک خو مشورت کنید.
- فشار خون پایین در دوران بارداری معمولا با نزدیک شن به ماه‌های آخر بارداری و یا اندکی پس از زایمان از بین خواهد رفت.
- در دوران بارداری حتما باید فشار خون شما کنترل شود تا علل اصلی آن مانند کم‌خئنگی یا حاملگی خارج از رحم شناخته و درمان شود.
- در خصوص میزان فعالیت‌ها و سطح فشار خون خود حتما با پزشک خود مشورت کنید.
شرایط بسیاری از جمله سوابق پزشکی و بیماری‌ها، سن و داروهای مصرفی فشار خون افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. افراد بیمار و افرادی که از داروهای خاصی استفاده می‌کنند همواره باید تحت نظر پزشک معالج باشند. فشار خون بالا را به عنوان قاتل خاموش معرفی کرده‌اند اما فشار خون پایین نیز مشکلاتی بسیاری را بوجود می‌آورد. با رعایت یک رژیم غذایی مناسب و متعادل می‌توانید همواره سطح فشار خون خود را در محدوده مناسب نگهدارید.