گیاهان حساسیت زا علی‌رغم زیبایی خیره کننده‌ای که دارند معمولا به دلیل گرده‌افشانی در فصلهایی همچون بهار و پاییز باعث حساسیت افراد زیادی می‌شوند. گیاهان آلرژی زا می‌توانند باعث آبریزش بینی، خارش چشم و تب شوند؛ اما باید بدانید که اغلب آنها زینتی نبوده و به‌طور معمول با این گونه گیاهان در ارتباط نیستیم.
گیاهان ضد حساسیت بسیاری برای نگهداری در منزل وجود دارد. گلهای آپارتمانی ، بوته ها، درختان و نخل های آپارتمانی گرده بسیار کم یا حتی هیچ گونه گرده‌ای تولید نمی‌کنند و برخی از آنها فقط در فصلی خاص مقدار کمی تولید می‌کنند. اگر شما به گرده گلها و گیاهان آلرژی دارید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که مطمئن شوید گیاهان ماده را در منزل یا آپارتمان خود نگه می‌دارید؛ گیاهانی که گرده و مواد عطسه‌آور تولید نمی‌کنند.
این لیست برای افرادی که به گرده گیاهان حساسیت دارند کمک می‌کند تا بدانند از چه گیاهان آپارتمانی و گلهای باغی باید دوری کنند. با فرانو همراه باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
معرفی رایج‌ترین گیاهان حساسیت زا
گیاهان طراوت و شادابی ویژه‌ای به منزل و محیط اطراف شما می‌بخشند؛ اما در این میان تعدادی از گیاهان خانگی حساسیت زا می‌توانند با گرده افشانی باعث واکنش آلرژیک در بدن شوند. خوشبختانه همه گیاهان آلرژی زا نیستند و به نظر می‌رسد گیاهان پیوندی حساسیت کمتری ایجاد می‌کنند اما در هر صورت گرده افشانی برای بیشتر آنها لازم است و باید در انتخاب گیاه آپارتمانی مناسب دقت کنیم.
لیست تاثیرگذارترین گلهای حساسیت زا
- گیاه آستر یا گل ستاره‌ای (Aster)
- گل نفس کودک (Baby’s breath)
- گل کوکب (Dahlia)
- گل مارگریت (Daisy)
- گیاه ژربرا (Gerber daisy)
- گیاه بابونه (chamomile)
- گل داوودی (chrysanthemums)
- گیاه آمبروسیا یا پیر بهار (Ambrosia artemisiifolia)
- آفتابگردان (sunflower)
- تاج خروس (Amaranth)
آشنایی با گیاهان آلرژی زا
گیاهان آلرژی زا معمولا زینتی نیستند؛ زیرا گل‌هایی با رنگ روشن و درخشان زنبورها را به طور طبیعی جذب می‌کنند و گرده‌های سنگینی دارند، بنابراین زیاد نمی‌توانند حساسیت زا باشند. گیاهانی همچون آزالیا، کاکتوس، گل کاغذی، حسن یوسف، شمعدانی و ختمی ضد حساسیت هستند و افراد حساس به راحتی می‌توانند از آنها در خانه نگهداری کنند.
گیاهان خانگی حساسیت زا ، گرده‌ای سبک دارند و به راحتی در هوا پخش می‌شوند بنابراین اگر آلرژی دارید از این گونه گیاهان دوری کنید. در ادامه نگاهی به 10 مورد از رایج‌ترین گیاهان آلرژی زا می‌اندازیم و ویژگی‌های آنها را بررسی می‌کنیم.
گیاه آستر یا گل ستاره‌ای
Aster
بیشتر گیاهان حساسیت زا به خانواده آسترها (کاسنیان) تعلق دارند. این گلهای محبوب را در ماه‌های گرم سال همه جا دیده می‌شوند و خیلی از افراد آنها را به‌عنوان گیاهان تراریومی در خانه نگهداری می‌کنند. بیشتر آسترها گرده افشانی بوسیله باد انجام نمی‌دهند اما باز هم بسیاری از افراد به آنها حساسیت نشان می‌دهند. هر چند که تب یونجه در بهار شایع و شدیدتر است اما شکوفه‌های آخر فصل استرها می‌توانند واکنش‌های آلرژیک شدیدی ایجاد کنند.
گل نفس کودک
Baby’s breath
گل نفس کودک از گلهای محبوبی است که همیشه در گل فروشی‌ها به‌طور چشمگیری خودنمایی می‌کند و بسیار پر طرفدار است. حواستان باشد که این گلهای کوچک مناسب افراد حساس نیستند و گرده‌های زیادی را در هوا پخش می‌کنند. به‌نظر می‌سد که نوع دو گله آن گرده کمتری نسبت به نوع معمولی تک گل آن پراکنده می‌کند و گلبرگ‌های فشرده آن باعث کمتر پخش شدن گرده در هوا می‌شود.
گل کوکب
Dahlia
گلهای کوکب به اندازه کافی زیبا و رنگارنگ هستند که حشرات گرده افشان را به سوی خود جذب کنند؛ اما به عنوان عضوی از خانواده آسترها، گرده‌های آن می‌توانند در طول تابستان باعث تب یونجه شوند. برخی از گلهای پیوند کوکب تعداد زیادی گلبرگ‌های کرکی دارند و گرده‌ای هم تولید نمی‌کنند.
گل مارگریت
Daisy
ممکن است تصور کنید گل مارگریت نسبت به بقیه خانواده آسترها حساسیت بسیار کمتری ایجاد می‌کند اما این گیاه گرده بسیار زیادی تولید می‌کند. به احتمال زیاد شاهد حضور زنبورهای زیادی اطراف این گل بوده‌اید و همین نشانه‌ای است که گرده‌های آن کمتر توسط باد منتقل می‌شوند، اما لازم است افراد دارای آلرژی از نزدیک شدن به آنها جلوگیری کنند.
گل ژربرا
Gerber daisy
یکی از زیباترین و درخشان‌ترین اعضای خانواده آستر گل ژربرا است. این گل گرده‌هایی دارد که باعث ایجاد عطسه و سرفه می‌شوند. اگر قصد دارید از این گیاه در خانه خود نگهداری کنید مراقب باشید و اگر هم به گرده گلها حساسیت دارید یک گیاه دیگر را انتخاب کنید.
گل بابونه
chamomile
از دیگر اعضا خانواده آسترها می‌توان به گل بابونه اشاره کرد که بسیار دردسر ساز است. این گلها گرده‌های تحریک کننده زیادی دارند. به طور معمول بابونه در چای و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود؛ باید توجه داشته باشید که گرده‌ها خاصیت حساسیت زایی خود را حتی بعد از دم کردن نیز حفظ می‌کنند و می‌توانند برای افراد حساس مناسب نباشند.
گل داوودی
chrysanthemum
گل داوودی از لحاظ داشتن گرده‌های حساسیت زا شباهت زیادی به گیاهان آستر دارد. این گلها به طور معمول در پاییز باعث ایجاد آلرژی می‌شوند. گل داوودی بسیار مقاوم است و در طیف وسیعی از رنگ و اندازه موجود است و در فضای داخلی آپارتمان هم از آنها استفاده می‌شود.
گیاه آمبروسیا
Ambrosia artemisiifolia
گیاه آمبروسیا یا ابروسیا که به آن پیربهار هم می‌گویند از علف‌های هرز و خطرناک است اما به دلیل شباهتش با گیاه علف طلایی اشتباه گرفته می‌شود. آمبروسیا از گیاهان حساسیت زای شدید است اما علف طلایی گرده افشانی نمی‌کند و آلرژی زا نیست. آمبروسیا تمایل به رشد در کنار جاده‌ها و مناطق خالی دارد و متعلق به خانواده آسترها است.
آفتابگردان
sunflower
اندازه بزرگ این گیاه نورپسند نشان می‌دهد که مقدار زیادی گرده را در خود جا داده است. این گرده‌ها توسط باد پراکنده شده و برای افرادی که آلرژی دارند، حساسیت شدیدی ایجاد می‌کند. از آنجا که آفتابگردان معطر نیست خیلی‌ها تصور می‌کنند که جزو گیاهان حساسیت زا نباشد و معمولا از آنها غافل می‌شوند؛ البته برخی از انواع آفتابگردان‌ها وجود دارند که گرده سنگینی دارند و حساسیت خاصی ایجاد نمی‌کنند.
تاج خروس
Amaranthus
نوع زینتی گیاه تاج خروس در باغچه، گلدان و پارک‌ها کاشته می‌شود و یکی از عوامل اصلی ایجاد آلرژی تنفسی در ایران و بسیاری از نقاط جهان است. گرده نوعی علف هرز به نام تاج خروس وحشی (Amaranthus retroflexus) و دیگر اعضای هم خانواده این گیاه که در بیشتر نواحی ایران به‌صورت خود رو رشد می‌کند، به عنوان یکی از علل شایع آلرژی تنفسی در بین بیماران آلرژیک به شمار می‌آید. در بسیاری از نقاط کشور این گیاه به‌عنوان سبزی برای تهیه سالاد، آش و خورشت و به‌صورت دمنوش دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درختانی که بسیار حساسیت زا هستند
لازم است بدانید بیشتر گیاهان حساسیت زا ، گل نیستند و دلیل آلرژی شما به احتمال زیاد درختان هستند. برای اینکه بسیاری از درختان تکثیر شوند و تولید مثل کنند لازم است گرده‌های خود را در هوا آزاد و از طریق باد منتقل کنند؛ بنابراین می‌توانند باعث ایجاد حساسیت شوند. معمولا درختان گل‌دار و بهاری آلرژی زا نیستند زیرا گلها باعث جذب زنبورها می‌شوند؛ اما درختانی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم می‌توانند باعث علائمی همچون آبریزش بینی و تب شوند.
- درخت زبان گنجشک (Ash)
- سرو سیمین (Arizona cypress)
- صنوبر (Aspen)
- درخت نارگیل (Beech)
- درخت توسی (Birch)
- درخت افرای سیاه (Boxelder)
- درخت سدار (Cedar)
- درخت سپیدار (Cottonwood)
- درخت نارون (Elm)
- درخت گردوی آمریکایی (Hickory)
- درخت سدار لبنانی (Mountain cedar)
- درخت توت کاغذی (Mountain elder)
- درخت بلوط (Mulberry)
- درخت پکان (Pecan)
- بید مجنون (Willow)
نتیجه گیری
توجه داشته باشید که گیاهان خانگی حساسیت زا تنوع زیادی دارند و بسیاری از آنها رایج هستند، بنابراین در انتخاب آنها دقت کنید و در صورت بروز علائمی همچون خارش چشم و آبریزش بینی از این گیاهان به ویژه درختان دوری کنید. گیاهانی که گرده‌های سنگین دارند و به طور معمول درخشان و رنگارنگ هستند برای افراد حساس مناسب‌تر هستند و به راحتی می‌توانید برای شادابی محیط خانه از آنها استفاده کنید.
اگر گلها و گیاهان گرده افشان را از خانه و محیط کار خود دور کرده‌اید اما هنوز هم از آلرژی رنج می‌برید، بخاطر داشته باشید که امکان دارد هر نوع گلی که در فضای باز می‌روید باعث ایجاد آلرژی و حساسیت کم یا زیاد در شما شود.