تعداد زیادی فرمت فیلم وجود دارد و هرکدام از آنها تاثیر مستقیم بر حجم دانلود و فضای ذخیره‌سازی دارد. حتما برای شما هم پیش آمده که در زمان دانلود فیلم مورد نظرتان با انواع فرمت فیلم مواجه شوید و تفاوت آنها را ندانید؟ چه باید کرد؟ اصلا فرمت فیلم یعنی چه؟!
اگر کامپیوتر، لپ‌تاپ، گوشی و تلفن همراه شما فضای محدودی برای ذخیره فیلم یا ویدیو مورد نظرتان داشته باشد، ناچار خواهید بود فایلی که حجم کمتری دارد را دانلود کنید و در نتیجه کیفیت هم پایین خواهد آمد. اگر هم کیفیت برایتان اهمیت بیشتری دارد، بایستی فضای بیشتری فراهم کنید.
گاهی اوقات هم فیلم دانلود شده در کامپیوتر و لپ‌تاپ شما اجرا نشده یا به خوبی پخش نمیشود و بایستی با استفاده از یک نرم‌افزار تغییر فرمت فیلم پسوند آن‌را عوض کنید؛ بعضی از افراد هم برای تماشای فیلم و ویدیوی مورد نظر خود در موبایل و تبلت با مشکل مواجه هستند و یا بایستی آن‌را دوباره دانلود کنند و یا از اپلیکیشن های تغییر فرمت فیلم استفاده کنند. برای انتخاب آسان‌تر انواع فرمت های فیلم و ویدیو کافیست تا اطلاعات کلی و مختصری در مورد تفاوت آنها از نظر حجم و کیفیت داشته باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
مفهوم هر یک از فرمتهای ویدیویی و کاربرد آنها چیست؟
آیا شما جزو آن‌دسته از افرادی هستید که صرفا برای گذراندن اوقات فراغت فیلم دانلود می‌کنید و مدیریت هزینه و حجم اینترنت برایتان مهم است؟ و یا مدیریت هارد لپ‌تاپ و کامپیوترتان اولویت شماست و شاید هم فقط از موبایل استفاده می‌کنید و فضای ذخیره‌سازی آن برای شما اهمیت دارد؟ شاید هم کیفیت فیلم از هر چیز دیگری برای شما مهم‌تر است. در هر صورت چه شما یک کاربر عادی باشید و یا متخصص مانند: فیلم‌ساز، فیلم‌بردار، تدوین‌گر یا تولیدکننده محتوای ویدیویی و توسعه‌دهنده وب، ضروری است که انواع فرمت فیلم ها را بشناسید. در این مقاله انواع فرمت ویدیو و فیلم را به شما معرفی می‌کنیم و مفهوم و کاربرد هر کدام را توضیح خواهیم داد. با فرانو همراه باشید.
یک فایل ویدیویی از چند بخش ساخته شده است؟
فرمت فیلم چیست؟ یک ویدیو چند بخش دارد؟ پاسخ این پرسش‌ها خیلی ساده نیست و نیاز به توضیح دارد. فرمت فایل ویدیویی در واقع نوعی قالب برای ذخیره داده‌های ویدیویی دیجیتال در سیستم‌های رایانه‌ای است. تقریبا همیشه حجم و اندازه ویدیو با استفاده از روش‌های مختلف فشردهسازی کم شده و سپس ذخیره میشود.
یک فایل ویدیویی از ۲ قسمت تشکیل شده است: ۱ـ کدک ۲ـ کانتینر
کدک (Codec) چیست؟
برنامه (یا سخت‌افزاری) که می‌تواند ویدیو یا صوتی فشرده و رمزگذاری شده را رمزگشایی کند، کدک نامیده میشود. کدک پروتکلی است برای رمزگذاری (Encode) و رمزگشایی (Decode) ویدیو (کلمه codec از ترکیب دو کلمه enCOde / DECode به‌وجود آمده است). Encode در زمان فشردهسازی فایل اتفاق می‌افتد و Decode در زمان اجرای فایل ویدیویی اتفاق می‌افتد. اجرا و استفاده از یک فایل ویدیویی به یک مجموعه کدک متناسب با نوع کدگذاری ویدیویی و صوتی که فایل با آن فشرده شده است نیاز دارد.
کدک‌ها، داده‌ها را برای ذخیره‌سازی، کدگذاری و فشرده (Compress) می‌کنند و در مواقع نیاز برای اجرا، ویرایش یا نمایش از حالت فشرده خارج می‌کنند. یک کدک معمولا یک قطعه کد (Code) کوچک است که توسط سایر نرم‌افزارها خوانده میشود تا کار خود را انجام دهد. البته کدک می‌تواند یک قطعه سخت‌افزاری نیز باشد که تصویر و صوت آنالوگ را به دیجیتال تبدیل می‌کند. گاهی اوقات هم کار کدک کاملا برعکس است و سیگنال دیجیتال را به آنالوگ تبدیل می‌کند.
کدک، یک فایل ویدویی را ترجمه کرده و برای نمایش در پخش‌کننده‌های تصویری آماده می‌کند. بیشتر فایلهای ویدیویی به شکل‌های مختلف فشرده می‌شوند؛ در واقع طوری تغییر یافته و اصلاح می‌شوند که فضای کمتری در زمان ذخیره‌سازی اشغال کنند. یکی از بزرگترین مزیت استفاده از کدک‌ها، کم کردن حجم فایل‌هاست.
تعداد کدک‌ها بسیار زیاد است و در اکثر اوقات هم تشخیص تفاوت‌هایشان کار دشواری است. از جمله کدکهای متداول می‌توان به H.264 ، MPEG-4 ، DivX و H.265 اشاره کرد. یک کدک خوب بایستی دارای کارایی و راندمان بالا باشد؛ به معنای دیگر، توانایی حفظ کیفیت در ضمن کاهش سایز فایل را داشته باشد.
کانتینر یا ظرف (container) چیست؟
یک پرونده ویدیویی معمولا از یک کانتینر (به عنوان مثال فرمت Matroska) تشکیل شده است که مانند ظرفی حاوی داده‌های ویدیویی با فرمت کدگذاری ویدیو (به عنوان مثال VP9) و داده‌های صوتی با فرمت کدگذاری صوتی (مانند پسوند Opus) است. کانتینر چگونگی ساختار داده‌ها و ابرداده‌ها را تعیین می‌کند، البته به استثنای نحوه رمزگذاری ویدیو (که کدکننده یا همان کدک آن را تعیین می‌کند). ظرف یا کانتینر می‌تواند شامل اطلاعات هماهنگ‌سازی، زیرنویس‌ها و داده‌های کلی دیگری (ابرداده‌ها) مانند عنوان باشد.
کانتینر را همه ما و به‌طور عمومی با عنوان فرمت (Format) می‌شناسیم و نوع آن به‌صورت پسوند در انتهای نام فایل می‌آید. از میان انواع فرمت های فیلم، «AVI» ، «.MP4.» و «MOV.» متداولترین آنها هستند. فرمت ویدیو را برای سازگاری با دستگاه‌ها، پخش‌کننده‌ها و نرم‌افزارهای مختلف می‌توان با کدکهای متفاوتی ایجاد یا انتخاب کرد.
متداولترین فرمت های فیلم و ویدیو
انتخاب یکی از فرمت های مختلف فیلم و ویدیو با توجه به فضای ذخیره‌سازی در دسترس، مکان استفاده، کیفیت مورد نظر و فاکتورهای دیگری که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت می‌تواند متفاوت باشد. در ادامه به انواع فرمت های ویدیویی که کاربرد بیشتری دارند خواهیم پرداخت.
WEBM.
فرمت WEBM. شبیه فرمت تصویری WEBP. است که توسط Google به عنوان ابزار کارآمد پخش رسانه‌ها برای گستره وسیعی از کاربران ایجاد شده است. فایلهای ویدیویی WEBM. از نظر فشردهسازی بسیار موفق هستند و فایل‌هایی با این فرمت حجم کمی دارند، اما از نظر کیفیت به اندازه برخی دیگر از انواع فرمت های ویدئو موجود در این لیست نیستند. فرمت ویدیویی WEBM. برای سایت‌های پخش ویدیویی HTML5 هستند مانند YouTube استفاده میشود.
MPG ، .MP2 ، .MPEG ، .MPE ، .MPV.
این فرمتها مخصوص پخش فایلهای صوتی‌تصویری یا صوتی هستند. فایل‌هایی با این فرمتها بسیار کم حجم هستند و برای صرفه‌جویی فضای ذخیره‌سازی و حجم دانلود مناسب هستند، اما به همان انداز کیفیت آنها نسبت به فرمتهای دیگر پایین است. این فرمت های فیلم فشردهسازی ضعیفی دارند، به این معنی که کیفیت آنها پس از چندین بار ویرایش کاهش می‌یابد. فایلهای MPG ، .MP2 ، .MPEG ، .MPE ، .MPV هنگامی که ویدیو ضبط میشود و هرگز ویرایش نمی‌شوند در بهترین حالت خود قرار خواهند داشت.
OGG.
فایل ogg. چیست و چرا استفاده از آن گسترده است؟ فرمت فیلم و ویدیو OGG. یک جایگزین متن‌باز برای فرمت MPG. است و برای فیلم‌هایی با کیفیت بالا که از طریق اینترنت پخش می‌شوند استفاده میشود. هر چند که از فایلهای OGG. برای استریمینگ (streaming) استفاده میشود، اما از کیفیت بالاتری نسبت به فایلهای ویدیویی با فرمت WEBM. برخوردار هستند (بدین معنی که سرعت بارگیری و تحویل آنها به کاربر نهایی بیشتر طول می‌کشد). به دلیل متن‌باز بودن فایل‌هایی که فرمت OGG. دارند، می‌توان آنها را در برنامه‌های مختلفی از جمله گیرنده‌های GPS و پخش‌کننده‌های رسانه (media players) مخصوص دسکتاپ و پرتابل، مورد استفاده قرار داد.
MP4 ، .M4P ، .M4V.
این فرمت فیلم ها مشابه MPG. هستند، زیرا می‌توانند حاوی صوت و تصویر باشند یا صرفا حاوی فایلهای صوتی باشند. آنها دارای کیفیت مناسبی هستند، به‌طوری‌که پس از چند مرتبه ویرایش فایل و ذخیره هم کیفیت خود را از دست نمی‌دهند. MP4 .M4P. و پسوند M4V. برای پخش فیلم از طریق اینترنت استفاده می‌شوند. آنها به طور کلی نسبت به فرمت فیلم WEBM. دارای کیفیت بالاتر و بهتری هستند، اما از نظر اندازه بزرگتر هستند.
M4V. فرمت اختصاصی iTunes است و فایل‌ها را با همان کیفیت MP4. و M4P. به اشتراک می‌گذارد. فایل‌هایی که دارای فرمت M4V. هستند از طریق DRM یا مدیریت حقوق دیجیتال (Digital rights management) محافظت می‌شوند.
AVI.
AVI. یکی از قدیمی‌ترین و سازگارترین فرمتهای ویدئو و فایلهای تصویری است. بسیاری از کدکهای مختلف را می‌توان در یک فایل با فرمت AVI. استفاده کرد؛ به این معنی که نسبت به فرمتهای دیگر از انعطاف بیشتری برای ایجاد تعادل بین کیفیت و حجم فایل برخوردار است. البته فایل‌هایی با این فرمت نسبت به فرمتهای قبلی که به آنها اشاره شد بزرگتر هستند و این موضوع باعث میشود که برای استفاده در فضای اینترنت و وب ایده‌آل نباشند و برای ذخیره فیلم در رایانه مناسب هستند.
WMV.
فرمت wmv چیست و چرا در گذشته بسیار پرکاربرد بود؟ WMV. یک فرمت فیلم و فایل ویدیویی است که توسط مایکروسافت ساخته شده و مخفف Windows Media Video است. کدک استفاده شده در این فرمت اندازه و حجم ویدیو و فیلم را به‌خوبی کم می‌کند، اما به همان نسبت هم از کیفیت آن می‌کاهد. به‌طور کلی این فرمت برای ارسال و ذخیره فیلم و ویدیو در کامپیوترهایی که دارای نسخه‌های قدیمی ویندوز هستند مناسب است.
MOV ، .QT.
فرمتهای MOV. و QT. توسط اپل برای استفاده در پخش‌کننده Quicktime ساخته شده‌اند. این فرمتها از کیفیت بالایی برخوردار هستند اما به‌همان نسبت هم اندازه بزرگی دارند. فایل‌هایی که دارای این فرمتها هستند سازگاری ضعیفی با پخش‌کننده‌هایی غیر از Quicktime دارند. اگر قصد آرشیو و ذخیره یک فیلم با کیفیت بالا در کامپیوترهای اپل را دارید، این فرمت مناسب شماست.
FLV ، .SWF.
فرمتهای FLV. و SWF. توسط کمپانی Adobe به عنوان فرمت فیلم و فایل ویدیویی برای Flash طراحی شده‌اند. استفاده از این فرمتها با کاهش محبوبیت Flash، به خصوص پس از پایان پشتیبانی Flash در دستگاه‌های تحت سیستم‌عامل iOS، به سرعت کاهش یافته است. استفاده از این فرمت های ویدئویی تنها زمانی توصیه میشود که شما یک سیستم قدیمی داشته باشید و از آنها پشتیبانی کند.
AVCHD.
فایل‌هایی با فرمت AVCHD. یا Advanced Video Coding High Definition توسط بسیاری از دوربین‌های دیجیتال تولید میشود. این فرمتها از کدک ویدیویی H.264 / MPEG-4 استفاده می‌کنند و مشابه فرمت فیلم MPG. هستند.
به‌طور خلاصه می‌توان متداولترین فرمت فیلم و ویدیو را به شکل زیر دسته‌بندی کرد:
- WEBM.
- MPG ، .MP2 ، .MPEG ، .MPE ، .MPV.
- OGG.
- MP4 ، .M4P ، .M4V.
- AVI ، .WMV.
- MOV ، .QT.
- FLV ، .SWF.
- AVCHD.
بهترین فرمت فیلم کدام است؟
متاسفانه هیچ فرمت ویدئویی را نمیتوان بهعنوان بهترین معرفی کرد. بهترین فرمت فیلم و ویدیو بستگی به این دارد که اولویت شما کیفیت است یا حجم؛ برخی از فرمتها حجم بسیار کمی دارند و برای پخش در وب عالی هستند، اما کیفیت پایینی دارند. دستهای از فرمت های تصویری هم کیفیت بالایی دارند و از نظر حجم و اندازه بسیار بزرگ هستند و بیشتر برای ویدیوهای تبلیغاتی مناسب هستند.
انتخاب مناسب‌ترین فرمت فیلم برای گوشی موبایل و کامپیوتر هم با توجه به حافظه ذخیره‌سازی متفاوت است؛ هر چند که تماشای ویدیوهای کم حجم با کیفیت پایین در گوشی زیاد آزار دهنده نخواهد بود، اما وقتی قرار باشد آن‌را در صفحه تلویزیون‌های بزرگ یا مانیتور تماشا کنیم داستان کاملا متفاوت خواهد بود. البته نرم افزارها و اپلیکیشن های تغییر فرمت ویدیو زیادی برای تبدیل پسوند فیلم وجود دارند که می‌توان از آنها برای رسیدن به حجم و کیفیت دلخواه استفاده کرد.
برخی از فرمتها مانند webm ، .wmv ، .flv. و ogv. دارای زیرگروه‌های مشخص، محدود و تعریف شده از فرمتهای کدگذاری ویدیویی و صوتی هستند و دانستن این‌که کدام کدک، فایل را اجرا خواهد کرد بسیار ساده است. برخلاف آنها، برخی از انواع فرمتها بسیار کلی هستند از جمله avi. و mov. که تقریبا با انواع متنوعی از کدکهای ویدیو و صدا وجود دارند و این موضوع انتخاب کدک و برنامه‌های پخش و ویرایش فایل‌ها را برای بیشتر کاربران خیلی سخت می‌کند.
برنامه‌های رایگان FFmpeg، دارای کتابخانه کاملی از کدکهای مورد نیاز برای پخش و استفاده از فایلهای ویدیویی با فرمتهای مختلف است. به‌طور مثال گوگل از FFmpeg در طیف گسترده‌ای از ویدیوهای یوتیوب (YouTube) استفاده می‌کند. یکی از پخش‌کننده رسانه‌ای که از کتابخانه‌های ffmpeg استفاده می‌کند، نرم‌افزار رایگان VLC است که می‌تواند بیشتر فایلهای ویدیویی را پخش کند.
کدام فرمت فیلم کیفیت بالاتری دارد؟
اگر بخواهیم ترتیب کیفیت فرمت های فیلم را به‌طور خلاصه بیان کنیم، می‌توان گفت معمولا فرمت MPEG. نسبت به فرمتهای AVI و QuickTime کیفیت بالاتری دارد و به همان نسبت هم حجم بیشتری را اشغال می‌کند. فرمت MKV هم یکی از بالاترین کیفیت فرمت فیلم ها را ارایه داده و حجم معقولی را اشغال می‌کند. فرمت OGG. هم برای پخش ویدیوهای با کیفیت از اینترنت مناسب است.
کدام فرمت فیلم حجم کمتری دارد؟
شاید مهمترین سوال در زمینه فرمت فیلم این باشد که کدام فرمت ویدیویی حجم کمتری دارد؟ در حال حاضر HEVC یا H.265 یکی از کم حجم ترین فرمت فیلم و کارآمدترین کدکهای موجود است و معمولا برای فشردهسازی فیلمهای 8K UHD استفاده میشود. استفاده از این کدک نیاز به دریافت مجوز و پرداخت هزینه دارد، بنابراین با هر دستگاه یا مرورگری سازگار نیست و پشتیبانی نمیشود.
در وب، WEBM. و کدک مربوط به آن VP8 / VP9 یکی از سبک ترین فرمت فیلم های موجود است و روشی کاملا سازگار و رایج برای کوچکتر کردن فایلهای ویدیویی است.
برای انتخاب فرمت های کم حجم فیلم عوامل دیگری به‌جز اندازه فایل ویدویی باید در نظر گرفته شود، از جمله: مکان‌هایی که فایل ویدیوئی قرار است پخش شود و کیفیتی که برای پخش یا دانلود مورد نیاز است.
چگونه فرمت فیلم یا یک فایل ویدیویی را تشخیص دهیم
چگونه بفهمیم فرمت فیلم چیست ؟ پیدا کردن و فهمیدن فرمت فیلم و ویدیو کار چندان سختی نیست. در ادامه به ساده‌ترین راه برای چگونگی تشخیص فرمت فیلم و ویدیو اشاره خواهیم کرد.
در سیستم‌عامل مک (Mac) برای پیدا کردن فرمت ویدئو مورد نظر خود کافیست، روی فایل ویدیویی مورد نظر خود راست کلیک کرده و روی «Get Info» کلیک کنید، سپس در زیر «More Info» کدک ویدیو و صدا را مشاهده خواهید کرد.
در ویندوز، روی فایل مورد نظرتان راست کلیک کرده و روی «Properties» کلیک کنید. در زیر «Details» فرمت فایل و کدکهای استفاده شده در آن‌را مشاهده خواهید کرد.
نحوه انتخاب فرمت فیلم و فایلهای ویدیویی
همه کاربران دوست دارند که کم حجم ترین و با کیفیت ترین فرمت فیلم را در اختیار داشته باشند. اگر شما یک توسعه‌دهنده و یا تولیدکننده محتوای ویدیویی هستید، انتخاب مناسب‌ترین فرمت فیلم و ویدیو به هدفی که برنامه‌ریزی کرده‌اید بستگی دارد و باید فرمتی را انتخاب کنید که کیفیت مورد نیاز شما را تامین کند. فایلهای ویدیویی با کیفیت بالا و غیر‌ضروری، برای جابجایی، اشتراک‌گذاری، تبدیل و مدیریت مشکلات زیادی برای شما بوجود می‌آورند.
علاوه بر این، چگونگی مشاهده فایلهای ویدیویی هم مهم است؛ همه برنامه‌ها، مرورگرها و دستگاه‌ها نمی‌توانند یک فرمت خاص فیلم و ویدیو را اجرا کنند. انتخاب با کیفیت ترین فرمت فیلم معمولا نیاز به فضای ذخیره سازی بیشتری دارد و انتخاب کمترین حجم فرمت فیلم هم به همان نسبت از کیفیت تصویر می‌کاهد.
چند سناریو را در نظر داشته باشید:
۱ـ اگر ویدیو مورد نظر شما قرار است در فضای اینترنت و وب دیده شود، فرمتی را انتخاب کنید که توسط بیشتر مرورگرها پشتیبانی میشود. بدین ترتیب کاربر برای مشاهده ویدیو شما نیاز به دانلود کردن آن و استفاده از یک پخش‌کننده مستقل نخواهد داشت. از جمله بهترین فرمت فیلم و ویدیو سازگار با مرورگرها می‌توان به MP4. و WEBM. اشاره کرد.
۲ـ اگر از جمله کاربرانی هستید که فیلم‌ها را دانلود کرده و برای تماشا در اوقات فراغت خود ذخیره‌شان می‌کنید، فرمتی را انتخاب کنید که کیفیت بالایی دارد و در آینده نیز برای پخش آن با مشکل روبرو نشوید. فرمتهای متن‌باز (Open source) نسبت به فرمتهای اختصاصی که توسط یک شرکت خاص ایجاد و کنترل می‌شوند آینده مناسب‌تری دارند. فرمت فیلم و ویدیو مناسب این دسته MP4. یا AVI. (ایجاد شده با کدکهای باز) هستند.
۳ـ اگر در شرکتی مشغول به کار هستید که از رایانه‌هایی با ویندوزهای قدیمی‌تر استفاده می‌کند، باید فرمتی
را انتخاب کنید که فشردهسازی بالا و حجم پایین و سازگار با آن ویندوز باشد. در این حالت، فایلهای ویدیویی با فرمت WMV. برای شما مناسب‌ترینند.
جدول انواع فرمت فیلم و ویدیو
| ردیف | نام | پسوند فایل | فرمت کانتینر | فرمت کدینگ ویدیو | فرمت کدینگ صدا | توضیحات |
| ۱ | WebM | webm. | Matroska | VP8، VP9، AV1 | Vorbis، Opus | فرمت رایگان برای HTML5 |
| ۲ | Matroska | mkv. | Matroska | تقریبا همه | تقریبا همه | |
| ۳ | Flash Video (FLV) | flv. | FLV | VP6، Sorenson Spark، Screen video، Screen video 2، H.264 | MP3، ADPCM، Nellymoser، Speex، AAC | برای کدکهای H.264 و AAC محدودیت‌هایی وجود دارد. این محدودیت‌ها باعث شده که نویسندگان فلش‌پلیر مایل باشند از فرمت استاندارد و جدید F4V استفاده کنند. |
| ۴ | F4V | flv. | MPEG-4 Part 12 | H.264 | MP3، AAC | جایگزین جدید FLV |
| ۵ | Vob | vob. | VOB | H.262/MPEG-2 Part 2 یا MPEG-1 Part 2 | PCM، DTS، MPEG-1, Audio Layer II (MP2), Dolby Digital (AC-3 | فایل‌هایی با این فرمت در پوشه VIDEO_TS در پوشه اصلی DVD قرار دارند. این فرمت بر اساس فرمت استریم MPEG ساخته شده است. |
| ۶ | Ogg Video | ogv، .ogg | Ogg | Theora، Dirac | Vorbis، FLAC | |
| ۷ | Dirac | drc. | نامشخص | Dirac | نامشخص | |
| ۸ | GIF | gif. | نامشخص | نامشخص | ندارد | انیمیشن ساده، فشردهسازی زیاد، بدون صدا، در بیشتر مکان‌های پشتیبانی میشود. |
| ۹ | Video alternative to GIF | gifv. | HTML | تقریبا همه | ندارد | یک فایل ویدیویی با این فرمت، یک صفحه ساده HTML است که شامل یک برچسب ویدیویی HTML5 است و صدا ندارد. در واقع فایلی با این فرمت یک فایل ویدیویی کلاسیک استاندارد که همه می‌شناسند نیست و فقط برای ارجاع به فایل ویدیوی اصلی (مثلا یک ویدیو با فرمت webm.) کاربرد دارد. این فرمت جایگزین مناسبی برای GIF، مخصوصا در شبکه‌های اجتماعی بزرگ می‌باشد. |
| ۱۰ | Multiple-image Network Graphics | mng. | نامشخص | نامشخص | ندارد | این فرمت فیلم کارایی پایینی دارد و زیاد مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. |
| ۱۱ | AVI | avi. | AVI | تقریبا همه | تقریبا همه | از RIFF استفاده می‌کند. |
| ۱۲ | MPEG Transport Stream | MTS، .M2TS، .TS | AVCHD | AVCHD (MPEG-4 / H.264 ) | Dolby AC-3 یا فشرده‌نشده خطی PCM | فرمت تصویری استاندارد که توسط بسیاری از دوربین‌های فیلمبرداری HD سونی و پاناسونیک استفاده میشود. همچنین برای ذخیره فیلم با کیفیت بالا در دیسک‌های Blu-ray نیز استفاده میشود. |
| ۱۳ | QuickTime File Format | mov، .qt | QuickTime | بیشتر کدک‌ها | AAC، MP3، و تعدادی دیگر | |
| ۱۴ | Windows Media Video | wmv. | ASF | Windows Media Video، Windows Media Video Screen، Windows Media Video Image | Windows Media Audio، Sipro ACELP.net | |
| ۱۵ | Raw video format | yuv. | نامشخص | نامشخص | نامشخص | پشتیبانی از همه رزولوشن‌ها، ساختارهای نمونه و نرخ فریم‌های مختلف (frame rates) |
| ۱۶ | RealMedia (RM) | rm. | RealMedia | RealVideo | RealAudio | ساخته شده برای برنامه RealPlayer |
| ۱۷ | RealMedia Variable Bitrate (RMVB) | rmvb. | RealMedia Variable Bitrate | RealVideo | RealAudio | ساخته شده برای برنامه RealPlayer |
| ۱۸ | Advanced Systems Format (ASF) | asf. | ASF | تقریبا همه | تقریبا همه | |
| ۱۹ | AMV video format | amv. | نسخه اصلاح‌شده AVI | نوع دیگری از JPEG متحرک | نوع دیگری از IMA, ADPCM | فرمت فیلم و ویدیوی اختصاصی برای پخش‌کننده‌های MP4 و MP3 پلیرهایی که برای پخش ویدیو ساخته شده بودند. |
| ۲۰ | MPEG-4 قسمت 14 (MP4) | mp4، .m4p (با DRM)، .m4v | MPEG-4 Part 12 | H.264، MPEG-4 Part 2، MPEG-2، MPEG-1 | کدگذاری پیشرفته صوتی MP3 و دیگر کدینگ‌های مشابه | |
| ۲۱ | MPEG-1 | mpg، .mp2، .mpeg، .mpe، .mpv | MPEG-1 part 1 | MPEG-1 part 2 | MPEG-1 Audio Layer I، MPEG-1 Audio Layer I، MPEG-1 Audio Layer III (MP3) | این فرمت فیلم و ویدیو قدیمی است، اما به دلیل استفاده پایه‌ای و فراوان بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. |
| ۲۲ | MPEG-2 – Video | mpg، .mpeg، .m2v | نامشخص | H.262 | AAC، MP3، MPEG-2 قسمت 3، دیگر کدکهای صوتی | |
| ۲۳ | M4V – (فرمت فیلم‌ها برای iPods و PlayStation Portables که توسط اپل ساخته شده است) | m4v. | MPEG-4 Part 12 | H.264 | AAC، Dolby Digital | توسط اپل بوجود آمده و در iTunes استفاده میشود. بسیار شبیه به فرمت MP4 است، اما ممکن است دارای مدیریت حقوق دیجیتال باشد. |
| ۲۴ | SVI | svi. | MPEG-4 با استفاده از یک هدر ویژه | نامشخص | نامشخص | فرمت فیلم و ویدیویی سامسونگ که برای پخش کننده‌های قابل حمل ایجاد شده است. |
| ۲۵ | 3GPP | 3gp. | MPEG-4 Part 12 | MPEG-4 Part 2، H.263، H.264 | AMR-NB، AMR-WB, AMR-WB+، AAC-LC، HE-AAC v1 یا پیشرفته aacPlus HE-AAC v2 | فرمت رایج برای تلفن‌های همراه |
| ۲۶ | 3GPP2 | 3g2. | MPEG-4 Part 12 | MPEG-4 Part 2، H.263، H.264 | AMR-NB، AMR-WB، AMR-WB+، AAC-LC، HE-AAC v1 یا پیشرفته aacPlus (HE-AAC v2)، EVRC، SMV or VMR-WB | فرمت رایج برای تلفن‌های همراه |
| ۲۷ | MXF | mxf. | MXF | نامشخص | نامشخص | فرمت دیجیتال حرفه‌ای محصولات ویدیویی است و به‌طور مثال برای تهیه تبلیغات تلویزیونی کاربرد دارد. |
| ۲۸ | ROQ | roq. | نامشخص | نامشخص | نامشخص | فرمت فیلم و ویدیو برای استفاده در برنامه Quake 3 |
| ۲۹ | NSV مخصوص برنامه Nullsoft Streaming Video | nsv. | NSV | نامشخص | نامشخص | برای پخش محتوای ویدیویی از طریق اینترنت (استریمینگ) |
| ۳۰ | Flash Video (FLV) | ،flv، .f4v .f4p، .f4a .f4b | Audio، video، text، data | Adobe Flash Platform | فرمت پایه‌ای SWF، F4V، ISO | ایجاد شده توسط Adobe Flash Platform |
متداولترین سوالات در رابطه با فرمت فیلم و فرمت ویدیو
در حال حاضر HEVC یا H.265 یکی از کارآمدترین کدکهای موجود است و معمولا برای فشردهسازی فیلمهای 8K UHD استفاده میشود. استفاده از این کدک نیاز به دریافت مجوز و پرداخت هزینه دارد، بنابراین با هر دستگاه یا مرورگری سازگار نیست و پشتیبانی نمیشود. در وب، WEBM. و کدک مربوط به آن VP8 / VP9 روشی کاملا سازگار و رایج برای کوچکتر کردن فایلهای ویدیویی هستند. در ویندوز، روی فایل مورد نظرتان راست کلیک کرده و روی «Properties» کلیک کنید. در زیر «Details» فرمت فایل و کدکهای استفاده شده در آن‌را مشاهده خواهید کرد. در سیستم‌عامل مک (Mac)، روی فایل ویدیویی مورد نظر خود راست کلیک کرده و روی «Get Info» کلیک کنید، سپس در زیر «More Info» کدک ویدیو و صدا را مشاهده خواهید کرد. متاسفانه هیچ فرمت ویدیویی را نمیتوان بهعنوان بهترین معرفی کرد. بهترین فرمت فیلم و ویدیو بستگی به این دارد که اولویت شما کیفیت است یا حجم فایل ویدیویی. برخی از فرمتها حجم بسیار کمی دارند و برای پخش در وب عالی هستند، اما کیفیت پایینی دارند. دستهای از فرمتها هم کیفیت بالایی دارند و از نظر حجم و اندازه بسیار بزرگ هستند و بیشتر برای ویدیوهای تبلیغاتی مناسب هستند.کدام فرمت فیلم حجم کمتری دارد؟
چگونه فرمت یک فیلم یا ویدیو را پیدا کنیم؟
بهترین فرمت فیلم کدام است؟